ΖΗΛΙΑ

Τα παιδιά, όπως και οι μεγάλοι, όπως και όλοι ο άνθρωποι, νιώθουν ζήλια. Η ζήλια είναι ένα πανανθρώπινο συναίσθημα .Και επομένως  φυσιολογικό. Και αποδεκτό. Δηλαδή: Τα παιδιά δεν πρέπει να επιπλήττονται ή να τιμωρούνται επειδή ζηλεύουν.

Τα παιδιά μπορεί να ζηλεύουν αντικείμενα, συμπεριφορές( τρυφερότητα μεταξύ των γονιών ή μεταξύ γονιών και των άλλων παιδιών της οικογένειας), τα άλλα παιδιά, ή τα αδέρφια τους. Τα παιδιά θα κάνουν απίθανα πράγματα για να αποσπάσουν την προσοχή των γονιών τους όταν ζηλεύουν: Θα ρίξουν κάτω πράγματα, θα χτυπήσουν τα αδέρφια τους, θα σπάσουν αντικείμενα, θα ασχοληθούν με το πιο θορυβώδες παιχνίδι του σπιτιού, θα σκαρφαλώσουν σε επικίνδυνα σημεία και πολλά πολλά άλλα.

 Δεν θέλω να σας ταράξω, αλλά τις περισσότερες φορές τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν τί νιώθουν. Δεν γεννήθηκαν με λεξιλόγιο συναισθημάτων και με γνώσεις. Μέχρι τα παιδιά να μάθουν από τους γονείς τους τι τους συμβαίνει, και να εκφράζουν αυτό το συναίσθημα με λόγια, ώστε να μπορέσουν αυτή την συναισθηματική ενέργεια να τη διοχετεύσουν στο περιβάλλον επικοινωνώντας  την λεκτικά  και να την διαχειριστούν, το εκφράζουν είτε με επιθετικότητα σε αντικείμενα ή σε πρόσωπα, είτε κάνουν « επίθεση αγάπης» στους γονείς τους: Τους χαϊδεύουν, τους φιλούν, πέφτουν στην αγκαλιά τους, προσκολλούνται πάνω τους, προκειμένου να αποσπάσουν την προσοχή που διακαώς  επιθυμούν (αλλά δεν μπορούν να την ζητήσουν διαφορετικά, διότι δεν έχουν καταλάβει τι τους συμβαίνει).

Η στάση των γονιών

Όταν ένα παιδί παραφέρεται, χτυπά και ουρλιάζει «σα δαιμονισμένο», οι γονείς  συνήθως το μεταφράζουν εσφαλμένα ως κακομαθημένη συμπεριφορά. Στην πραγματικότητα, οι  γονείς  έχουν αποτύχει να «διαβάσουν» το συναίσθημα του παιδιού τους, να το βοηθήσουν να το εκφράσει λεκτικά και να το διοχετεύει με λειτουργικούς τρόπους. Το παιδί  θέλει να εκφράσει ένα συναίσθημα, και δεν έχει μάθει από τους γονείς του το πώς. Όταν για παράδειγμα ένα παιδί χτυπά, τραβάει, φωνάζει, κλαίει κτλ, δεν καταλαβαίνει τι του συμβαίνει εκείνη τη στιγμή.Νιώθει ένα συναίσθημα που το κατακλύζει, το οποίο  δεν γνωρίζει και επομένως δεν μπορεί να το εκφράσει διαφορετικά. Είναι καθήκον των γονιών να εξηγήσουν στο παιδί τι του συμβαίνει όταν συμπεριφέρεται έτσι, να μάθουν στο παιδί να αναγνωρίζει το συναίσθημα,και να το διαχειρίζεται λειτουργικά.

Τι εννοούμε λειτουργικά; Το εξηγούμε στα παιδιά με παράδειγμα. Είναι απόλυτα φυσιολογικό εάν  ζηλέψω τα καινούργια παπούτσια της φίλης μου. Δεν είναι κοινωνικά αποδεκτό όμως να πέσω πάνω της και να την χτυπήσω ή να της τα βγάλω με το ζόρι για να της τα πάρω. Χρησιμοποιούμε παραδείγματα, με χιούμορ ει δυνατόν, ώστε να απενοχοποιηθεί το παιδί, να εκτονωθεί η συσσωρευμένη αρνητική ενέργεια, και το παράδειγμα να έχει ισχυρό αντίκτυπο στο μυαλό του παιδιού. Πράγμα το οποίο δεν συμβαίνει με το συνήθη διδακτισμό και την ηθικολογία, η οποία κάνει το παιδί να νιώθει κακό και μη φυσιολογικό.

Όταν το παιδί καταφέρει και εκφράσει το στρές που του προκαλεί η ζήλια λεκτικά, θα είναι πιο εύκολο να μπορέσει να ζητήσει και κείνο αυτό που θέλει ή να βάλει στο τραπέζι το αίτημα του για περισσότερο χρόνο με τους γονείς του, και οι γονείς θα μπορέσουν να ανταποκριθούν καλύτερα σε ένα λεκτικό αίτημα παρά σε μια κρίση νεύρων.

Η συνέπεια του να μάθει το παιδί να εκφράζει την ζήλια του με αποδεκτούς τρόπους, ισοδυναμεί με την  αποδοχή και του ίδιου του του εαυτού. Η  αίσθηση της επάρκειας και της θετικής αυτοεκτίμησης είναι τα απαραίτητα θεμέλια για μια ψυχικά υγιή ζωή.